Değerli Okuyucular, Kıymetli Dostlar, 11 Eylül 2023 Pazartesi günü ülkemizde, 2023-2024 eğitim-öğretim yılı bazı yeni uygulamalar ve değişikliklerle başladı. Yeni ders yılında hayata geçirilmesi planlanan bu uygulamalar şimdiden tartışılmaya başlandı. Hayatımın kırk yılını bu camiada geçirmiş biri olarak alınan kararlar ve değişikliklerin ne derce yararlı olacağı konusunda kuşkularım var. Geçmişte bunun sıkıntılarını çok yaşadık. Öğretim programları bile kaç kere değişikliğe uğradı. Her gelen Bakan’a göre uygulamalar gördük. Ancak bir türlü eğitimi milli hale getiremedik. Ama bir gerçek var ki eğitim ailede başlıyor. Atalarımız ne demişler: ’’At sahibine göre kişner. Oğlan babadan öğrenir at oynatmasını,kız anadan öğrenir sofra donatmasını. ’’ Ebeveyn dediğimiz anne baba çocuklarının ilk öğretmeni ilk rol modelidir. Rol model, bireyin belirli bir toplumsal rol çerçevesindeki davranışlarını ona bakarak ve şekillendirerek benzer tutumlar sergilemeye eğilim gösterdiği kişiliktir. Çocuklarımız bizim söylediklerimize bakmaz, yaptıklarımıza bakarlar. Bu nedenle onlara iyi bir rol model olmamız gerekir. Söylediklerimizle yaptıklarımız birbiriyle uyumlu olduğu oranda çocuklarımıza iyi bir rol model olabiliriz. Bu haftaki yazımla bu konuyu gündeme getirip okuyucularıma ve dostlarıma yararlı olmak istedim.
İnsan hayatı aile ocağında başlar. Eskiden 4-5 yaşına kadar çocuğun ilk rol modeli anne baba varsa kardeşleri ile mahallede görüp etkilendiği diğer çocukları. Günümüzde ise şartlar değişti. Daha beşikte iken çocuk ağlamasın diye ebeveynler akıllı telefonu eline verip onun sesi ve gürültüsünden kurtulmaya çalışıyor. Telefonla oynamaya alışan çocuklarımıza 4-5 yaşında geldiğinde tabletle, 10-11 yaşında bilgisayarla tanıştırıyoruz. Telefon, tablet ve bilgisayarla internete giren bu çocuklar tamamen duygusuz ve doyumsuz yetişiyor. Kitap okumaktan hoşlanmıyor, sevgi ve saygıdan uzaklaşıp sanki robotlaşıyorlar. Zamanla anne babayı, öğretmeni, çevresindeki büyükleri, çizgi filimleri ve internet oyunlarında gördüklerini taklit etmeye başlıyorlar. Hele bir de anne babalar her istediğini yapmaya alıştırmışsa yaptığı olumsuz davranışlarda destek oluyorsa vay bu çocukların haline. Öğretmenlik ve idarecilik dönemimde hep çocuklarını savunup onların her dediğine inanarak diğer öğrencileri ve öğretmenleri suçlayan böyle aileleri çok gördüm. Dikkat edin çevremizde böyle sorunlu uyumsuz çocukları olan ailelerin geçmişi de böyledir. Çünkü sorunlu yetişenlerin çocukları da sorunludur. Çocuklarının yanında sigara içen anne babaların çocukları büyüdüğünde mutlaka sigara içer. Hırsızlık ve yalancılık yapan anne babanın çocuğu mutlaka bundan etkilenip böyle kötü alışkanlıklara yönelir. Çocuklarına iyi bir rol model olan anne babalar bunun mükafatını iyi bir insan yetiştirerek görürler.
Değerli Dostlar, Sevgili Okuyucular, geçmişten günümüze rol model ve örnek aldığımız kişiler vardır.
Dini açıdan rol modelimiz sevgili peygamberimiz Hz. Muhammed’dir. Vatan ve yurt sevgisi konusunda rol modelimiz Atatürk’tür. Çocuklarımızı iyi yetiştirmek istiyorsak önce kendimizi iyi yetiştirmeliyiz. İyi davranış modelleri edinmeli ve bunları hayatımızda uygulamalıyız. Ancak o zaman çocuklarımız da bizim gibi davranacak ve doğru alışkanlıklara sahip olacaklardır. Bu şekilde onlara müdahale etmemize ve çok fazla karışmamıza gerek olmayacaktır. Unutmayalım en iyi anne baba çocuğuna en az müdahale etmek zorunda kalan anne babadır. Mevlana’nın dediği gibi “Öğüt verecek insana değil, örnek olacak insana ihtiyaç var. ’’
Sonuç olarak çocuklarımızı yaptığımı değil; dediğimi yap anlayışından uzak, iyi bir dinleyici, hedeflerini değerler üzerine inşa edip uygulayan, önemli kişileri örnek alıp taklit eden olarak yetiştirmeliyiz. Gelecekte aynamız olan yavrularımızın istikbali için MEB yöneticilerini, öğretmenleri ve uzmanları dinlemeliyim. Ağaca çıkan keçinin dala bakan oğlağı olur. Yeni eğitim-öğretim yılında tüm velilere, öğretmen ve öğrencilere sağlık, huzur ve başarılı bir ders yılı dilerim. Şimdilik sağlıkla, dostlukla, sevgiyle kalın; hoşça kalın.