Değerli Dostlar, Sevgili Okuyucular, bu yıl kış mevsimi fazla kar yağmadan don olmadan mart ayına gelmiştik. Ancak mart ayının sonuna doğru Karadeniz ve Marmara Bölgesi’nde meydana gelen don bölge insanının hayallerini alt üst etti. Bölge insanı şimdilerde fındık için ” Karadeniz’in madenidir, ona aga nagi denir, avuç avuç sade yenir, neden böyle yandı fındığımız.” demeye başladı. Ardından: Fındık dalda sararmış / Yaprakları kararmış / Yarim beni kaybetmiş / Bahçelerde kararmış, diyerek duygularını manilere dökmeye başlamış. Çünkü fındık beklentiyi karşılayamazsa insanlar rızkını başka yerde arayıp gurbetin yolunu tutacaklar. En sonunda da “Dalda fındık tekleme / Derdime dert ekleme / Gidiyorum Yığılca’dan / Gelir diye bekleme. ” diyerek fındıktan umutlarını yitirip gurbetin yolunu tutacaklar.
Atalarımız : Bir avuç fındık, bir yığın sağlık, diyerek fındığın faydasını söylemişler. Acaba fındık bölgemize ne zaman nereden gelmiş kısaca tarihçesine göz atalım. Yaklaşık 5 bin yıldır bilinen fındığın vatanı Anadolu’dur. MÖ 400’de Pontus kıyılarından geldiği için Pontus Cevizi” adını almıştır. Sicilya ve İspanya’ya Araplar tarafından götürülmüştür. İlçemize de Cumhuriyet’ten sonra Ordu yöresinden göç yoluyla gelen insanlarımız sayesinde gelmiştir. Dünya yıllık fındık üretiminin % 67-75’ı Türkiye’nin Karadeniz kıyılarında yapılmaktadır. İtalya, İspanya ve Amerika fındık yetiştiren diğer ülkelerdir. Bazı kaynaklar fındığın Anadolu’dan bütün dünyaya yayıldığını söyler. Bazı kaynaklar ise fındığın Orta Asya’dan Karadeniz sahillerine göçler yoluyla Türkler tarafından getirildiğini, daha sonra Avrupa’ya götürüldüğünü ifade eder. Bunun için de “Yağ Taşı – Yağmur Taşı” adlı efsane ile “Bugu Tekin” efsanesini kanıt olarak gösterirler. Türkiye’nin en çok yağış alan bölgesi Karadeniz’de arazi fazla eğimlidir. Toprağın yapısı ve iklim koşulları Karadeniz Bölgesi’nin önemli bir kısmında fındık dışında başka bir tarıma izin vermemektedir. Fındık, erozyon tehlikesiyle karşı karşıya olan bölgede verimli toprakların yok olmasını engelleyip çevreye olumlu katkı sağlamaktadır. Fındık yetiştirildiği bölgelerde doğrudan ya da dolaylı olarak milyonlarca insanı ilgilendirmektedir.
Karadeniz Bölgesi’nin iklim özellikleri, fındık için en ideal ortamı oluşturur. Fındık, kış aylarında çiçeklenen ve döllenen tek bitkidir. Dişi çiçeklerin çanak yaprakları “çotanak” adı verilen fındık kadehini oluşturur. Bu yıl olduğu gibi mevsim özelliklerine göre bazı yıllar bu don olayı nedeniyle bu yanma olayı görülüyor. Geniş bir alanı kapladığı için üreticilerin elinden de bir şey gelmiyor. Tek çözüm sigorta yaptırmak. Maalesef insanlarımızda biraz kaderci davranıp bunu ihmal ediyor bu yıl olduğu gibi. Bazıları ise bu don olayı için bahçe çevresine soğuk hava akımını önlemesi amacıyla rüzgar engelleyici ağaçlar dikiyor.
Bilinçli üreticiler ise her yıl bu sıkıntıyı yaşamamak için tarlalarında erken uyanan fındık türlerinin yerine geç uyanan çakıldak (Deli sava), yumru (Tombul)fındıkla tarlalarını yenilemeye başlamışlar. Bu da bir çözüm olabilir. Bu don olayı için çiftçilerimizin Tarsım Sigortası ile ürünlerini sigortalatması önem arz etmektedir.İlçe tarım müdürümüz Bünyamin Bey bu konuda muhtarlarla toplantı yapıp şubat ayında gerekli uyarıları yapmış ancak muhtarlar ve üreticiler dikkate almamışlar. Artık olan olmuş mevcut ocakları korumak için tedbirler alınmalıdır. Bu yıl yaşanacak ekonomik sıkıntı için başka kaynaklar aranmalıdır. En büyük kaynak fındık ve tarım kredisi. Bunun için şimdiden Yığılca Ziraat Bankası’nda başvurular binleri aşmış. Görevliler gereğini yapıyor. Başta Ziraat Bankası müdürü ve personel var gücü ile çalışıyor. Yalnız geçen haftaki yazımda değindiğim gibi devlet burada biraz yardımcı olmalı kredi alan üreticilerin mağduriyetini gidermek için faizsiz kredileri bir yıl ertelemelidir. Sonuç olarak bu yıl fındık dalda ekleme, çok fazla ürün bekleme, ayağını yorganına göre uzat, geçim için fazla beklentiye girme! ” diyorum. Gök mavi dal yeşil, tarla fındıklı olsun, zengin fakir sen ben farkı olmasın, olacaksa şikayet ölümden olsun.” Sağlıkla, huzurla, dostlukla kalın; hoşça kalın.
