Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Milli Emlak Genel Tebliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ’i, bugünkü Resmi Gazete’de yayımlandı.
Buna göre, belediye sınırlarında meydana gelen değişiklikler nedeniyle Hazineye ait olan ancak vatandaşlar tarafından ecrimisil ödenerek kullanılan ve şehir içinde kalan tarım arazileri, talep halinde kullanıcılara satılabilecek.
Yapılan düzenlemeyle belediye mücavir alan sınırları içinde kalan tarımsal arazilerin mücavir alan sınırları dışındaki taşınmazların satışında olduğu gibi rayiç bedelin yüzde 50’si üzerinden satışına imkân sağlandı.
Halihazırda tarım yapılan bu arazileri kullanan vatandaşların mülkiyet sorunu da bu yolla çözüme kavuşturulacak. Araziler herhangi bir şekilde tarımsal amaç dışında kullanılamayacak.
Arazinin 3 yıl tarımsal amaçla kullanılmaması halinde satış işlemi iptal edilecek
Taşınmazı 2014’ten önce en az 3 yıl süreyle ecrimisil ödeyerek kullanmış ve halen kullanımı devam eden kiracı, kullanıcı ya da hissedarlar bu satış imkanından yararlanabilecek.
Bakanlık, satıştan sonra da tarımsal kullanımın devam etmesi için gerekli önlemleri aldı. Bu kapsamda, arazilerin tarımsal amaç dışında kullanılmamasını sağlamak adına taşınmazın tapu kaydına şerh düşülecek.
Satılan tarım arazilerinin satış tarihinden itibaren 3 yıl tarımsal amaçla kullanılmaması halinde satış işlemi iptal edilecek ve taşınmaz resen Hazine adına tescil edilecek.
Ayrıca, satılan tarım arazilerinin satış tarihinden itibaren 30 yıl içerisinde 1/5000 veya 1/1000 ölçekli imar planında tarım dışı amaca ayrılması halinde, güncel satış bedeli ile satış tarihinden itibaren TÜFE oranında artırılarak güncellenen bedel arasındaki fark, peşin veya taksitle en son kayıt malikinden tahsil edilecek.
Ödeme koşullarında kolaylık sağlandı
Yapılan değişiklikle ödeme koşullarında da kolaylık sağlandı. Buna göre, satış bedeli peşin veya taksitle ödenebilecek. Peşin ödemelerde satış bedeline yüzde 20 oranında indirim uygulanacak ve bu bedel idarece yapılacak tebligat tarihinden itibaren en geç 3 ay içinde ödenecek.
Taksitli satışlarda, satış bedeline yüzde 10 indirim yapılmasından yararlanmak istenilmesi halinde belirlenen tutarın en az yarısı, en az yarısının peşin ödenmek istenilmemesi halinde ise satış bedelinin yüzde 10’u, yapılacak tebligat tarihinden itibaren en geç 3 ay içinde, kalanı ise en fazla 5 yılda 10 eşit taksitle faizsiz ödenecek. Taksit dönemleri, hak sahiplerinin talebi dikkate alınarak belirlenecek.
Bu taşınmazların satışında başvuru tarihi itibarıyla son 5 yıl için tahsil edilen ecrimisil ve kira bedelleri satış bedelinden mahsup edilecek.
HAZİNE’YE AİT TARIM ARAZİLERİNİN SATIŞINDA “HAZİNE TAŞINMAZI” NE DEMEK?
4706 sayılı Kanun‘un 4. maddesinin 12. fıkrası ve 382 sayılı Milli Emlak Genel Tebliği kapsamında Hazine’ye ait tarım arazileri satılabilmektedir. Tarım arazisi niteliğinde olması ve fiilen tarımsal amaçla kullanılması koşuluyla tapudaki vasıflarına bakılmaksızın (taşlık, kayalık, çalılık gibi) Hazinenin özel mülkiyetindeki taşınmazlar tarım arazisi olarak satılacak.
Bununla birlikte bazı durumlarda Hazine adına tescilli parselin tapu sicilindeki vasfının 4342 sayılı Mera Kanunu kapsamında kalan yerlerden (örneğin mera, çayır vb.) gibi olduğu görülüyor.
Uzmanlar, bunların satışı yapılmadan önce 4342 sayılı Kanun kapsamında kalıp kalmadığını belirleme açısından Mera Komisyonlarından görüş alınması uygun olacağını belirtiyorlar. Mera Kanunu’na göre meraların tahsis amacı değiştirilip tapuda Hazine adına tescil edilmediği sürece satışı mümkün değildir. Meraların tahsis amacı değişikliğinin hangi hallerde yapılabileceği ise aynı Kanun’un 14. maddesinde sayılmıştır. Tarım arazisi olarak kullanmak, bunlar arasında yer almamaktadır. Bu nedenle, verilen bilgiler ışığında, kamu orta malları sicilinde kayıtlı olan ve tarım arazisi olarak kullanılan meraların satışı mümkün değildir.
Taşınmazın tapuda Hazine adına tescilli olması zorunlu olmadığı öğrenildi. İmar ve ihya edilerek tarım arazisi niteliği kazandırılan ve fiilen tarımsal amaçla kullanılan taşlık, kayalık, çalılık gibi tescil harici Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerler de ilgili mevzuatı uyarınca tescil edildikten sonra bu kapsamda satılabilir. Tebliğe göre Hazineye ait tarım arazilerinden henüz kadastrosu yapılmayan yerler kadastrosu yapıldıktan, tescil harici olanlar ile kadastro gören yerlerden iken tescil harici bırakılan yerler tapuda Hazine adına tescil edildikten sonra bu Tebliğ kapsamında değerlendirilecek.
HAZİNE’YE AİT TARIM ARAZİLERİNİN SATIŞI BAŞVURUSU NEREYE YAPILIR?
- a) Satış Başvurusu
Hazineye ait tarım arazilerini satın almak isteyenlerin, başvuru süresi içerisinde bu taşınmazları doğrudan satın almak için ilçelerde kaymakamlık bünyesindeki milli emlak şefliklerine (eğer ilçede Milli Emlak Müdürlüğü var ise Müdürlüğe), illerde ise Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü bünyesindeki Milli Emlak Müdürlüklerine (Milli Emlak Dairesi Başkanlığı olan illerde Daire Başkanlığına) başvurmaları gerekmektedir.
- b) Hazine’ye Ait Tarım Arazilerinin Satışında Başvuruda İstenilen Belgeler?
Başvuru sahiplerinden başvuru sırasında; a) Satın alma talebini içeren örneği Tebliğ ekinde yer alan dilekçe, b) T.C. kimlik numarası beyanı, c) Varsa ecrimisil ihbarnamesi ve/veya ecrimisilin ödendiğine ilişkin belge örneği, ç) Varsa satın alma önceliği olan hak sahiplerinden alınan noter onaylı muvafakatname, d) Tüzel kişiler için ayrıca, taşınmazın tasarrufuna yetkili olduğunu ve temsilcisini gösterir yetki belgesi ile imza sirküleri, isteniyor.
